گزارش نتایج طرح آمارگیری از معادن در حال بهره‌برداری

استان گلستان و کشور - سال 1396

https://Simabar.Golestanmporg.ir

 دریافت فایل pdf کل گزارش

طرح آمارگيري از معادن در حال بهره‌برداري كشور با هدف تهيه آمار و اطلاعات مربوط به ارزش افزوده محقق شده،  مقدار و  ارزش توليدات مواد  معدني،  تركيب نيروي انسانی، ارزش سرمايه‌گذاري  و ... هر ساله  توسط مرکز آمار ایران به اجرا  گذاشته مي‌شود. لازم به ذکر است که در این طرح، معادنی که حداقل به مدت 30 روز در سال بصورت پیوسته یا ناپیوسته اقدام به بهره‌برداری کرده‎اند، در جامعه آماری لحاظ می‎شوند و معادنی که فقط در حال اکتشاف، تجهیز، آماده‎سازی یا بهره‌برداری آزمایشی بوده‎اند در این جامعه آماری قرار ندارند. روش آمارگیری این طرح برای معادن شن و ماسه بصورت نمونه‌گیری و برای معادن غیر شن و ماسه بصورت تمام‌شماری می‌باشد.

در این گزارش، خلاصه‌ای از نتایج این طرح (منتشره توسط مرکز آمار ایران) برای شاخص‌های ذیل ارائه گردیده است.

الف- تعداد معادن در حال بهره‌برداری شامل شن و ماسه و غیر شن و ماسه (سیلیس،گوگرد و ید،زغالسنگ، لاشه آهکی، خاک نسوز، صدف دریایی و کوهی، سنگ لاشه و ...)

ب- تعداد شاغلان و مزد و حقوق‌بگیران معادن در حال بهره‌برداری

ج- ارزش افزوده ایجاد شده توسط معادن در حال بهره‌برداری

د- ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری

ه- ارزش جبران خدمات شاغلان مزد و حقوق‎بگیر معادن در حال بهره‌برداری

و- مقدار و ارزش تولیدات معادن در حال بهره‌برداری

الف- تعداد معادن در حال بهره‌برداری

معدن محدوده‎ای شامل ذخایر معدنی است و معدنی در حال بهره‌برداری محسوب می‎شود که در آن مجموعه‎ای از عملیات به منظور استخراج و کانه‎آرایی و بدست آوردن مواد معدنی قابل فروش، حداقل به مدت 30 روز در سال بصورت پیوسته یا ناپیوسته بهره‌برداری در آن انجام شده باشد.

در سال ١٣٩6 تعداد 5353 فقره از معادن کل کشور در حال بهره‌برداری (فعال) بوده‌اند و استان گلستان با 87 فقره معدن و سهم 1/6 درصدی از معادن در حال بهره‌برداری کل کشور، رتبه 22 را در بین استان‌های کشور به خود اختصاص داده است. (نمودار 1)

معادن در حال بهره‌برداری کل کشور در سال 1396، شامل 1417 فقره معدن شن و ماسه و 3936 فقره معدن غیر شن و ماسه بوده و استان گلستان با تعداد 62 فقره معدن شن و ماسه و 25 فقره معدن غیر شن و ماسه به ترتیب با سهم 4/4 و 0/6 درصدی از معادن شن و ماسه و غیر شن و ماسه کل کشور، رتبه 6 و 28 را در بین استان‌های کشور به خود اختصاص داده است.

نمودار 1- تعداد کل معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

ب- تعداد شاغلان معادن در حال بهره‌برداری

در سال ١٣٩6، 95831 نفر در کل کشور و 1615 نفر در استان مشغول به فعالیت در معادن بوده‌اند که استان گلستان با سهم 1/7 درصدی از کل کشور، رتبه 15 را در بین استان‎های کشور به خود اختصاص داده است. (نمودار 2)

این در حالی است که تعداد شاغلان معادن درحال بهره‌برداری کل کشور و استان گلستان در سال 1395، بترتیب 93486 و 1588 نفر بوده است. مقایسه تعداد شاغلان معادن درحال بهره‌برداری در سال 1396 نسبت به سال 1395 نشان می‌دهد که در کل کشور ، 2345 نفر (2/5 درصد) و در استان گلستان 27 نفر (1/7 درصد) افزایش داشته است. مقایسه درصد تغییرات تعداد شاغلان معادن درحال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395 در 12 استان کاهشی و در 19 استان افزایشی بوده است. (نمودار 3)

متوسط تعداد شاغلان در یک معدن در حال بهره‌برداری کشور در سال 1396، 17/9 نفر و در استان گلستان 18/6 نفر بوده است که از این حیث استان گلستان در جایگاه 6 در بین استان‌های کشور قرار گرفته است. (نمودار 4)

نمودار 2- مقایسه تعداد شاغلان معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 3- درصد تغییرات تعداد شاغلان معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

نمودار 4- مقایسه متوسط تعداد شاغلان معادن یک معدن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

ج- ارزش افزوده ایجاد شده توسط معادن در حال بهره‌برداری

ارزش افزوده محقق شده توسط کل معادن در حال بهره‌برداری در سال 1396 در کل کشور برابر 195114/6 میلیارد ریال و در استان گلستان 693/6 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان با سهم 0/36 درصدی از کل کشور، در جایگاه 19 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 5)

در سال 1395، ارزش افزوده محقق شده توسط کل معادن در حال بهره‌برداری در کل کشور 122288/3 میلیارد ریال و در استان گلستان 499/6 میلیارد ریال بوده است. بررسی ارزش افزوده سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، ارزش افزوده محقق شده توسط معادن در حال بهره‌برداری در سال 1396 نسبت به سال 1395 در کشور 72826/3 میلیارد ریال (24 درصد) و در استان گلستان 194 میلیارد ریال (38/8 درصد) افزایش داشته است که از این حیث استان گلستان جایگاه 12 را در بین استان‌های کشور دارا می‌باشد. مقایسه ارزش افزوده محقق شده توسط معادن درحال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395،نشان می‌دهد در23 استان افزایشی و در 8 استان کاهشی بوده است. (نمودار 6)

نمودار 5- ارزش افزوده محقق شده معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 6- درصد تغییرات ارزش افزوده محقق شده معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

د- ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری

ارزش سرمایه‌گذاری عبارت‌ است از تغييرات ايجاد شده در ارزش اموال سرمایه‌ای (ارزش خريد يا تحصيل و هزينه تعميرات اساسي منهاي ارزش فروش يا انتقال اموال سرمایه‌ای) طي دوره آماری.

ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری در سال 1396 در کل کشور برابر 21694/4 میلیارد ریال و در استان گلستان 59/7 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان با سهم 0/28 درصدی از کل کشور در جایگاه 26 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 7)

نمودار 7- ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

در سال 1395، ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری کل کشور 20368/2 میلیارد ریال و در استان گلستان 113/7 میلیارد ریال بوده است. بررسی ارزش سرمایه‌گذاری در سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری در سال 1396 نسبت به 1395 در کل کشور 1326/2 میلیارد ریال (6/5 درصد) افزایش و در استان گلستان 54 میلیارد ریال (47/5 درصد) کاهش داشته است که گلستان در جایگاه 29 در بین استان‌های کشور قرار دارد.

تغییرات ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به 1395، نشان می‌دهد این شاخص در 20 استان افزایش و در 11 استان کاهش داشته است. (استان‎های كهگيلويه و بويراحمد، كرمانشاه، آذربايجان غربی، خراسان جنوبي، زنجان و يزد به ترتیب رتبه‎های اول تا ششم را به خود اختصاص داده‎اند). (نمودار 8)

نمودار 8- درصد تغییرات ارزش سرمایه‌گذاری معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور (بجز كهگيلويه و بويراحمد، كرمانشاه، آذربايجان غربی، خراسان جنوبي، زنجان و يزد) در سال 1396 نسبت به سال 1395

 ه- ارزش جبران خدمات شاغلان مزد و حقوق‎بگیر معادن در حال بهره‌برداری

جبران خدمات مزد و حقوق‌بگيران عبارت است از مزد و حقوق و ساير پرداختی‌ها (پول، كالا و ...) به مزد و حقوق‌بگيران.

منظور از مزد و حقوق، مجموع پرداختی‌های كارگاه به صورت پول و يا كالا تحت عنوان مزد و حقوق به مزد و حقوق‌بگيران است.

ساير پرداختي‌ها (پول، كالا و...) شامل پاداش، اضافه كار، هزينه خوراك و پوشاك، هزینه اياب و ذهاب، حق اولاد، حق عائله‌مندی، بدي آب و هوا، سهم كارفرما از بیمه‌های اجتماعي، خواربار، بليط اتوبوس و ... است.

ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‌بگیران معادن درحال بهره‌برداری در سال 1396 در کل کشور برابر 17735/9 میلیارد ریال و در استان گلستان 229/5 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان با سهم 1/3 درصدی از کل کشور، در جایگاه 15 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 9)

نمودار 9- ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‌بگیران معادن درحال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

بر اساس نتایج طرح آمارگیری از معادن درحال بهره‌برداری در سال 1395، ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‎بگیران معادن درحال بهره‌برداری در کل کشور 14940/7 میلیارد ریال و در استان گلستان 237/4 میلیارد ریال بوده است. بررسی ارزش جبران خدمات در سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، ارزش جبران خدمات معادن درحال بهره‌برداری در سال 1396 نسبت به سال 1395 درکشور، 2795/2 میلیارد ریال (18/7درصد) افزایش و در استان گلستان 7/9 میلیارد ریال (3/3 درصد) کاهش داشته است که از این حیث استان گلستان در جایگاه 27 در بین استان‌های کشور قرار دارد. مقایسه ارزش جبران خدمات استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395، نشان می‌دهد در 25 استان افزایش و در 6 استان کاهش داشته است. (نمودار 10)

نمودار 10- درصد تغییرات ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‌بگیران معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

نمودار 11- مقایسه متوسط ارزش جبران خدمات یک حقوق‌بگیر شاغل در معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 12- درصد تغییرات متوسط ارزش جبران خدمات یک حقوق‌بگیر شاغل در معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

و- مقدار و ارزش تولید معادن در حال بهره‌برداری

مقدار تولیدات که قابل عرضه (فروش) هستند شامل مواد معدنی خام و فرآوری شده در محل معدن می‎باشد.

مقدار تولیدات معادن درحال بهره‌برداری در سال 1396 در کل کشور برابر 361/2 میلیون تن و در استان گلستان 5/4 میلیون تن بوده است که استان گلستان با سهم 1/5 درصدی از تولیدات کل کشور، در جایگاه 23 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 13)

بر اساس نتایج طرح آمارگیری از معادن درحال بهره‌برداری در سال 1395، مقدار تولیدات معادن در حال بهره‌برداری کل کشور 354/1 میلیون تن و در استان گلستان 3/7 میلیون تن بوده است. بررسی مقدار تولیدات در سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، مقدار تولیدات معادن درحال بهره‌برداری در سال 1396 نسبت به سال 1395 درکشور 7/1 میلیون تن (2 درصد) و در استان گلستان 1/7 میلیون تن (44/5 درصد) افزایش داشته است که از این حیث استان گلستان در جایگاه اول در بین استان‌های کشور قرار دارد. مقایسه مقدار تولیدات معادن درحال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395، نشان می‌دهد این شاخص در 18 استان افزایش و در 13 استان کاهش داشته است. (نمودار 14)

نمودار 13- مقدار تولیدات معادن درحال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 14- درصد تغییرات مقدار تولیدات معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

ارزش تولید عبارت ‌است از مجموع ارزش تولیدات قابل عرضه (فروش) شامل مواد معدنی خام و فرآوری شده براساس قیمت فروش در محل معدن.

ارزش تولیدات معادن درحال بهره‌برداری در سال 1396 در کشور برابر 250485/3 میلیارد ریال و در گلستان 1027/3 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان با سهم 0/4 درصدی از تولیدات کل کشور، در جایگاه 19 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 15)

در سال 1395، ارزش تولیدات معادن در حال بهره‌برداری کل کشور 165734/1 میلیارد ریال و در استان گلستان 746/6 میلیارد ریال بوده است. بررسی ارزش تولیدات در سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، ارزش تولیدات معادن درحال بهره‌برداری در سال 1396 نسبت به سال 1395 درکشور 84751/2 میلیارد ریال (51/14 درصد) و در استان گلستان 280/7 میلیارد ریال (37/61  درصد) افزایش داشته است که از این حیث استان گلستان در جایگاه 11 در بین استان‌های کشور قرار دارد. مقایسه ارزش تولیدات معادن درحال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395، نشان می‌دهد این شاخص در 24 استان افزایش و در 7 استان کاهش داشته است. (نمودار 16)

متوسط ارزش تولید یک کیلوگرم از محصولات معدنی تولید شده معادن در حال بهره‌برداری کل کشور در سال 1396، 693 ریال و در استان گلستان 191 ریال بوده است که از این حیث استان گلستان در جایگاه 15 در بین استان‌های کشور قرار گرفته است. (نمودار 17)

نمودار 15- ارزش تولیدات معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 16- درصد تغییرات ارزش تولید معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

نمودار 17- مقایسه متوسط ارزش تولید یک کیلوگرم از محصولات معدنی تولید شده در معادن در حال بهره‌برداری استان‌های کشور در سال 1396 (ریال)