مقدمه : 

به منظور شناخت ساختار صنعتي كشور و اتخاذ سياست‌هاي توسعه صنعتی مناسب، طرح آمارگيري از کارگاه‌هاي صنعتي كشور از سال 1351 به عنوان يكي از برنامه‌هاي جاري مركز آمار ايران منظور شده و همه ساله بجز سال‌هاي1356  و 1351 اجرا  شده است. جامعه آماري اين طرح شامل تمامي كارگاه‌هاي صنعتی واقع در نقاط شهري و روستايي كشور است كه از سال 1394 طی3 مرحله، فهرست کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و  بیش‌تر بهنگام‌سازی گردیده است. روش آمارگیری این طرح برای کارگاه‌های صنعتی 10-49 نفرکارکن بصورت نمونه‌گیری و اطلاعات کارگاه‌های 50 نفرکارکن و بیش‌تر بصورت تمام‌شماری گردآوری شده است. sanat_1396.pdf [Ш�Ш�Щ�: 1.72 Щ�ЪЇШ�ШЁШ�ЫЊШЄ] ( تعداد دانلود: 22)

این نکته قابل توجه می‌باشد که فرآیند بهنگام‌سازی از طریق سرشماری کارگاهی در سال 1381 سبب شد تا فهرست کارگاه‌های صنعتی برای اجرای طرح کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر تا سال 1393 مورد استفاده قرار گیرد اما در سال 1394 به دلیل عدم پوشش تمامی کارگاه‌هایی که از دستگاه‌های اجرایی ("وزات صنعت، معدن و تجارت"، "سازمان تأمین اجتماعی"، "وزارت جهاد کشاورزی"، "سازمان صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری") مجوز فعالیت دریافت کرده بودند، اطلاعات آنها در طی 3 مرحله (طرح تطبیق فهرست کارگاه‌های صنعتی مرکز آمار و وزارت صنعت 1394، طرح بهنگام‌سازی اطلاعات پایه‌ای کارگاه‌های صنعتی در سال‌های 1395 و 1396) تکمیل و صحت‌سنجی گردید. در نتیجه، تعدادکارگاه‌ها از 13119 به 33462 کارگاه افزایش یافت و بر این اساس، آمار کارگاه‌های صنعتی در سال 1394 نسبت به آمار منتشره تفاوت داشته و این اطلاعات قابلیت مقایسه با سال‌های 1393 و ماقبل را ندارد.

خلاصه‌ای از نتایج این طرح (منتشره توسط مرکز آمار ایران) برای شاخص‌های ذیل :

الف- تعداد کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

ب- تعداد کل شاغلان کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

ج- ارزش افزوده ایجاد شده توسط کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

د- ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

ه- ارزش جبران خدمات شاغلان با مزد و حقوق کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

الف- تعداد کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

در سال ١٣٩6 تعداد 30332 کارگاه صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر در سطح کشور بوده است که تعداد کارگاه‌های آمارگیری شده استان گلستان برابر 406 کارگاه با سهم 1/34 درصدی از کارگاه‌های صنعتی کل کشور، رتبه 19 را در بین استان‌های کشور به خود اختصاص داده است. (نمودار 1)

تعداد کارگاه صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر در سال 1395 در کل كشور 31309 واحد و در استان گلستان 455 واحد بوده است.

نمودار 1- تعداد کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396

ب- تعداد کل شاغلان کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

در سال ١٣٩6 از تعداد 1778013 نفر شاغل در کارگاه‌های صنعتی کل کشور، 14900 نفر شاغل در استان گلستان مشغول به فعالیت بوده‌اند که از این حیث استان گلستان با سهم 0/84 درصدی از کل کشور، رتبه 22 را در بین استان‌های کشور دارا می‌باشد. (نمودار 2)

این در حالی است که تعداد كاركنان شاغل در کارگاه‌های صنعتی کل کشور و استان گلستان در سال 1395، به ترتیب 1788654 و 16159 نفر بوده است. مقایسه تعداد کارکنان شاغل در سال 1396 نسبت به سال 1395 نشان می‌دهد که در کل کشور ،10641 نفر (0/59درصد) و در استان گلستان 1259 نفر (7/79 درصد) کاهش داشته است که استان گلستان از این حیث در جایگاه 26 در بین استان‌های کشور قرار دارد. مقایسه درصد تغییرات تعداد شاغلان کارگاه‌های صنعتی در استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395 در 18 استان کاهشی و در 13 استان افزایشی بوده است. (نمودار 3)

متوسط تعداد شاغلان یک کارگاه صنعتی در کل کشور در سال 1396، 58/6 نفر و در استان گلستان 36/7 نفر بوده است که از این حیث استان گلستان در جایگاه 29ام در بین استان‌های کشور قرار گرفته است. (نمودار4)

نمودار 2- مقایسه تعداد شاغلان کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن وبیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 3- درصد تغییرات تعداد شاغلان کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن وبیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

نمودار 4- مقایسه متوسط تعداد شاغلان در یک کارگاه صنعتی استان‌های کشور در سال 1396

ج- ارزش افزوده ایجاد شده توسط کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

ارزش افزوده محقق شده توسط کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر در سال 1396 در کل کشور برابر 2164316 میلیارد ریال و در استان گلستان 10453 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان با سهم 0/48 درصدی از کل کشور، در جایگاه 23 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 5)

بر اساس نتایج این طرح در سال 1395، ارزش افزوده محقق شده توسط کارگاه‌های صنعتی در کل کشور 1754395 میلیارد ریال و در استان گلستان 9927 میلیارد ریال بوده است. بررسی ارزش افزوده سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، ارزش افزوده محقق شده توسط کارگاه‌های صنعتی در سال 1396 نسبت به سال 1395 در کشور 409921 میلیارد ریال (23/37 درصد) و در استان گلستان 526 میلیارد ریال (5/3 درصد) افزایش داشته است که از این حیث استان گلستان جایگاه 28 را در بین استان‌های کشور دارا می‌باشد. مقایسه ارزش افزوده محقق شده توسط کارگاه‌های صنعتی استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395، نشان می‌دهد تغییرات ارزش افزوده سال 1396 نسبت به سال 1395 در 29 استان افزایش و تنها در استان‌های ایلام و قزوین کاهش داشته است. (نمودار 6)

متوسط ارزش افزوده یک کارگاه صنعتی  در کل کشور در سال 1396، 71354/2 میلیون ریال و در استان گلستان 25747/1 میلیون ریال بوده است که از این حیث استان گلستان، جایگاه 30 را در بین استان‌های کشور داراست. (متوسط ارزش افزوده یک کارگاه صنعتی در استان بوشهر برابر 1153391/7 میلیون ریال می باشد که رتبه اول را در بین سایر استان‌ها به خود اختصاص داده است.) (نمودار7)

نمودار 5- ارزش افزوده محقق شده کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 6- درصد تغییرات ارزش افزوده محقق شده توسط کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

نمودار 7 - مقایسه متوسط ارزش افزوده یک کارگاه صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر در استان‌های کشور (بجز بوشهر) در سال 1396

د- ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

ارزش سرمایه‌گذاری عبارت‌است از تغييرات ايجاد شده در ارزش اموال سرمایه‌ای (ارزش خريد يا تحصيل و هزينه تعميرات اساسي منهاي ارزش فروش يا انتقال اموال سرمایه‌ای) طي دوره آماری.

 ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر در سال 1396 در کل کشور 257336 میلیارد ریال و در استان گلستان 1711 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان با سهم 0/66 درصدی از کل کشور در جایگاه 24 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 8)

بر اساس نتایج طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر در سال 1395، ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی در کل کشور 234891 میلیارد ریال و در استان گلستان  1179 میلیارد ریال بوده است. بررسی ارزش سرمایه‌گذاری در سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی در سال 1396 نسبت به سال 1395 در کل کشور 22445 میلیارد ریال (9/56 درصد) و در استان گلستان 532 میلیارد ریال (45/06 درصد) افزایش داشته است که گلستان در جایگاه 15 در بین استان‌های کشور قرار دارد. تغییرات ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395، نشان می‌دهد این شاخص در 22 استان افزایش و در 9 استان کاهش داشته است. (نمودار 9)

نمودار 8- ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 9- درصد تغییرات ارزش سرمایه‌گذاری کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

 ه- ارزش جبران خدمات شاغلان با مزد و حقوق کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر

جبران خدمات مزد و حقوق‌بگیران عبارت است از مزد و حقوق سایر پرداختی‌ها (پول، کالا و ...) به مزد و حقوق‌بگیران. (منظور از مزد و حقوق، مجموع پرداختی‌های کارگاه به صورت پول و یا کالا تحت عنوان مزد و حقوق به مزد و حقوق‌بگیران است. سایر پرداختی‌ها شامل پاداش، اصافه‌کار، هزینه خوراک و پوشاک، هزینه ایاب و ذهاب، حق اولاد، حق عائله‌مندی، بدی آب و هوا، سهم کارفرما از بیمه‌های اجتماعی، خواربار، بلیط اتوبوس و ... می‌باشد.)

ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‌بگیران کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر در سال 1396 در کل کشور برابر 586110 میلیارد ریال و در استان گلستان 3357 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان با سهم 0/57 درصدی از کل کشور، در جایگاه 23 در بین استان‌های کشور قرار دارد. (نمودار 10)

بر اساس نتایج طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیش‌تر در سال 1395، ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‌بگیران کارگاه‌های صنعتی در کل کشور 500439 میلیارد ریال و در استان گلستان 2992 میلیارد ریال بوده است. بررسی ارزش جبران خدمات در سال‌های 1396 و 1395 استان و کشور نشان می‌دهد، ارزش جبران خدمات کارگاه‌های صنعتی در سال 1396 نسبت به سال 1395 درکشور 85671 میلیارد ریال (17/12 درصد) و در استان گلستان 365 میلیارد ریال (12/21 درصد) افزایش داشته است که از این حیث استان گلستان در جایگاه 20 در بین استان‌های کشور قرار دارد. مقایسه ارزش جبران خدمات استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395، نشان می‌دهد این شاخص در 29 استان افزایش و در استان‌های خراسان شمالی و کهکیلویه و بویراحمد کاهش داشته است. ( استان سیستان و بلوچستان با تغییرات بیش از 125 درصد در رتبه اول می باشد.) (نمودار 11)

متوسط جبران خدمات یک حقوق‌بگیر کل کشور در سال 1396، 332/9 میلیون ریال و در استان گلستان 228/9 میلیون ریال بوده است که از این حیث استان گلستان، جایگاه 28 را در بین استان‌های کشور داراست. (نمودار12)

مقایسه متوسط جبران خدمات یک حقوق‌بگیر در سال 1396 نسبت به 1395 در کشور 17/8 درصد (50/3 میلیون ریال) و در استان گلستان 21/3 درصد (40/1 میلیون ریال) افزایش داشته است که از این حیث استان گلستان در جایگاه 12 در بین استان‌های کشور قرار دارد. مقایسه متوسط ارزش جبران خدمات یک حقوق‌بگیر در استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395، نشان می‌دهد این شاخص در تمامی استان‌های کشور بغیر از کرمان افزایشی بوده است. (نمودار 13)

نمودار 10- ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‌بگیران در کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 11- درصد تغییرات ارزش جبران خدمات به مزد و حقوق‌بگیران در کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور (بجز سیستان و بلوچستان) در سال 1396 نسبت به سال 1395

نمودار 12- مقایسه متوسط ارزش جبران خدمات یک حقوق بگیر شاغل در کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396

نمودار 13- درصد تغییرات متوسط ارزش جبران خدمات یک حقوق بگیر شاغل در کارگاه‌های صنعتی 10نفر کارکن و بیش‌تر استان‌های کشور در سال 1396 نسبت به سال 1395

جدول 1- خلاصه نتایج طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی 10 نفرکارکن و  بیش‌تر استان و کشور – سال 1396

اینفوگرافیک نتایج طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی 10 نفرکارکن و بیش‌تر استان گلستان و کشور - سال 1396