بررسی روند 7 ساله (1390-96) حساب تولید استان گلستان و کشور
مقدمه :
آمار حسابهاي منطقهای، مهمترين ابزار برای تحليلگران اقتصادي در برنامهريزيها، سياستگذاريها، تحليلها و تصميمگيريهاي اقتصادي و اجتماعي محسوب میگردد. بر این اساس حساب تولید اقتصادی به سه روش درآمد، مخارج نهایی و ارزش افزوده محاسبه میشود. حسابهای منطقهای از مهمترین آمارهای هر منطقه است که کلیه فعالیتهای اقتصادی یک منطقه (استان) را در یک دوره زمانی معین مورد اندازهگیری قرارداده و با محاسبه محصول ناخالص داخلی منطقه (GDPR) و اجزاء آن بر حسب رشته فعالیتهای اقتصادی شاخصهای مهمی را در اختیار برنامهریزان قرار میدهد.
حرکت به سوی برنامهریزی منطقهای که جزو الزامات توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور است، نیازمند داشتن شاخصهایی است که با استفاده از آنها بتوان مناطقی را که از امکانات کمتری برخوردارند شناسایی و میزان نابرابریهای بین مناطق را اندازهگیری کرد و سیاستهای کلان را به سمت کاهش این نابرابریها سوق داد. این امر مستلزم دستیابی به آمارهای منطقهای بهنگام و قابل اطمینان است.
با توجه به نقش درآمدهای عمومی دولت بعنوان یکی از مهمترین ابزارهای سیاست مالی جهت اعمال سیاستگذاری اغلب کشورهای جهان (به ویژه کشورهای توسعه یافته) از جمله ایران، ضرورت شناسایی منابع و ظرفیتهای درآمدی مستمر در سطح کشور و نیز استانها اجتناب ناپذیر گردیده است. اهمیت موضوع با عنایت به این که بخش زیادی از درآمدهای کشور وابسته به منابع طبیعی (نفت و گاز) میباشد، دوچندان میشود. بنابراین شناخت دقیق منابع درآمدی بر مبنای تواناییهای بالقوه مناطق (استانها)، دستیابی به اهداف رهایی بودجه از نفت را که دیرینهترین آرزوی متولیان برنامهریزی میباشد، تحقق خواهد بخشید.
جداول و نمودارهای این گزارش، حاوی سري زماني حسابهاي منطقهای به قيمتهاي جاري شامل محصول ناخالص داخلي استان و کشور، درآمد سرانه و ارزش افزوده 4 فعاليت عمده اقتصادي از سال 1390 الي 1396 استان و کشور و همچنین سهم و جایگاه استان گلستان و مقایسه استانهای کشور میباشد. لازم به ذکر است که اطلاعات ارائه شده بر اساس نتایج جداول داده- ستانده و طبقهبندی رشته فعالیتها از ISIC3.1 به ISIC4 مرکز آمار ایران تغییر یافته است.
چکیده یافتهها :
- استان گلستان در سال 1396 با دارا بودن 212838 میلیارد ریال محصول ناخالص داخلی (به قیمت بازار)، فقط 1/20 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور (17739557 میلیارد ریال) را به خود اختصاص داده که از این حیث در جایگاه 21 در بین استانهای کشور قرار دارد. براساس نتایج منتشره زودرس این شاخص در سالهای 1397 و 1398 برای استان گلستان، به ترتیب 288808 و 386572 میلیارد ریال برآورد گردیده که سهم آن از کشور به ترتیب 1/14 و 1/15 درصد میباشد.
- درصد تغییرات محصول ناخالص داخلی (به قیمت بازار) در سال 1396 نسبت به سال 1395 در استان گلستان معادل 11/90 درصد و در کل کشور 20/25 درصد بوده است. براساس نتایج منتشره زودرس درصد تغییرات سال 1397 به 1396 (استان گلستان 35/7 و کل کشور 43 درصد) و درصد تغییرات سال 1398 به 1397 (استان گلستان 33/9 و کل کشور 32 درصد) برآورد گردیده است.
- متوسط رشد سالانه محصول ناخالص داخلي كشور (به قیمت جاری) طي سالهاي 96 -1390 برابر 17/14 درصد بوده که اين رقم براي استان گلستان برابر با 22/00 درصد ميباشد.
- سرانه محصول ناخالص داخلی استان به ازای هر نفر در سال 1396، برابر 112079 هزار ریال و در کل کشور 218818 هزار ریال و در جایگاه 27 ام بین استانهای کشور میباشد. براساس نتایج منتشره زودرس این شاخص برای سال 1397 (استان گلستان 150030 و کل کشور 309113 هزار ریال) و برای سال 1398 (استان گلستان 198140 و در کل کشور 403123 هزار ریال) برآورد گردیده است.
- نسبت سرانه محصول ناخالص داخلی استان به کشور در سال 1390 برابر39/76 درصد و این شاخص بعد از گذشت هفت سال، به 51/22 درصد رسیده است. یعنی در سال 1396 هر گلستانی، تنها نیمی از درآمد متوسط هر ایرانی را دارا بوده است. براساس نتایج منتشره زودرس این نسبت در سال 1397 برابر 48/5 درصد و در سال 1398 برابر 49/2 درصد برآورد گردیده است.
- سهم ارزش افزوده بخشهای مختلف کشور در سال 1396 به ترتیب خدمات 51 درصد، صنعت و معدن 31 درصد، کشاورزی و ماهیگیری 9 درصد و ساختمان 9 درصد میباشد، در استان به ترتیب سهم بخش خدمات 63 درصد، کشاورزی و ماهیگیری 24 درصد، ساختمان 5 درصد و صنعت و معدن 8 درصد میباشد.
- ارزش افزوده بخش خدمات با سهمي معادل 63 درصد ارزش افزوده کل استان در سال 1396 داراي بيشترين سهم را در بین 4 بخش عمده اقتصادی را به خود اختصاص داده است. بعد از بخش خدمات، بخش کشاورزی با دارا بودن 24 درصد و صنعت و معدن 8 و ساختمان 5 درصد ساختار اقتصادی استان را در این سال نشان میدهد.
اینفوگرافیک نتایج حساب تولید استان گلستان و کشور - سال 1396
4بخشی
18بخشی
نظر دهید